کنسول‌های نسل نهمی PS5 و Xbox Series X هر دو در ماه نوامبر سال ۲۰۲۰ به بازار عرضه شدند. کنسول PS5 به طور رسمی ۵۰۰ دلار (نسخه استاندارد) و ۴۰۰ دلار (نسخه دیجیتال) قیمت خورده است، کنسول Xbox Series X نیز قیمتی ۵۰۰ دلاری دارد. با این حال به دلیل تقاضای به شدت بالا، کمبود عرضه در بازار و سیستم توزیع ضعیف، این کنسول‌ها با قیمت‌های بالاتری به دست مشتریان نهایی می‌رسد.
هر دو کنسول PS5 و Xbox Series X نوید این را داده‌اند که با بهره‌گیری از سخت‌افزاری مدرن و استفاده از تکنولوژی‌های روز، بازی‌هایی با رزولوشن بالا، گرافیک بصری فوق‌العاده، نرخ فریم روان و لودینگ‌های سریع به ارمغان بیاورند. اما وقتی صحبت از مقایسه PS5 و Xbox Series X از لحاظ سخت‌افزاری می‌شود، کدام کنسول روی کاغذ مشخصات بهتری دارد و کدام کنسول در عمل، پرفورمنس (عملکرد فنی) بهتری در بازی‌ها ارائه می‌دهد؟
تا به الان که یک سال از عرضه PS5 و Xbox Series X گذشته است، هر دو کنسول توانسته‌اند نسبت به قیمت کمی که دارند، عملکرد فوق‌العاده‌ای در اجرای بازی‌های نسل نهمی و میان نسلی داشته باشند. این کنسول‌ها نه تنها توانسته‌اند بسیاری از بازی‌ها را با رزولوشن بالا، نرخ فریم بسیار روان و جلوه‌های بصری نسل نهمی اجرا کنند، بلکه در زمینه سرعت لودینگ و صدای سه بعدی نیز عملکردی خارق‌العاده داشته‌اند. در ادامه سعی خواهیم کرد تا مشخصات سخت‌افزاری دو کنسول PS5 و Xbox Series X، و عملکرد فنی این دو را در اجرای بازی‌های نسل نهمی مقایسه کنیم. با ما همراه باشید!
مقایسه PS5 و Xbox Series X : پردازنده مرکزی (CPU)
کنسول Xbox Series X از یک پردازنده مرکزی شخصی سازی شده AMD استفاده می‌کند که مبتنی بر فناوری ۷ نانومتری معماری Zen 2 بوده و دارای ۸ هسته پردازشی با فرکانس ثابت ۳.۸ گیگاهرتز می‌باشد. در مقابل، کنسول PS5 نیز همانند Xbox Series X از پردازنده مرکزی شخصی سازی شده AMD استفاده می‌کند که مبتنی بر فناوری ۷ نانومتری معماری Zen 2 است و از ۸ هسته پردازشی برخوردار می‌باشد. اما فرکانس آن ۳.۵ گیگاهرتز است و این فرکانس برخلاف فرکانس پردازنده Xbox Series X ثابت نیست.
یعنی در مواقعی که بار پردازشی سبک‌تر می‌شود، فرکانس پردازنده کاهش می‌یابد تا هم مصرف انرژی سیستم کاهش یابد و هم حرارت کمتری تولید شود. در نتیجه می‌توان گفت که فرکانس ثابت پردازنده مرکزی کنسول Xbox Series X نسبت به حداکثر فرکانس پردازنده مرکزی کنسول PS5 تقریبا ۰.۳ گیگاهرتز بیشتر است.
مقایسه PS5 و Xbox Series X : پردازنده گرافیکی (GPU)
کنسول Xbox Series X از یک پردازنده گرافیکی شخصی سازی شده AMD برخوردار است که از معماری RDNA 2 استفاده می‌کند و دارای ۵۲ واحد پردازشی (CU) با فرکانس ۱.۸۲ گیگاهرتز و ۱۲.۱ ترافلاپ قدرت خام گرافیکی است. در مقابل کنسول PS5 نیز از پردازنده گرافیکی شخصی سازی شده AMD با معماری RDNA 2 استفاده می‌کند. اما تعداد واحدهای پردازشی آن ۳۶ عدد و فرکانس عملیاتی متغیر آن ۲.۲۳ گیگاهرتز است. به این معنا که قدرت خام گرافیکی کنسول PS5 حداکثر ۱۰.۳ ترافلاپ می‌باشد.
پس پردازنده گرافیکی کنسول Xbox Series X تقریبا ۱.۸ ترافلاپ قدرت خام بیشتری نسبت به پردازنده گرافیکی کنسول PS5 دارد. از آنجایی که پردازنده گرافیکی هر دو کنسول از معماری RDNA 2 بهره‌مند است، به راحتی می‌توانند از پس ری‌تریسینگ بربیایند.
مقایسه PS5 و Xbox Series X : مموری (RAM)
هر دو کنسول PS و Xbox Series X دارای ۱۶ گیگابایت رم GDDR6 هستند. منتهی رم PS5 از نوع ۲۵۶ بیتی و رم Xbox Series X از نوع ۳۲۰ بیتی است. با این حال مقایسه پهنای باند مموری دو سیستم کمی پیچیده است. پهنای باند کلی مموری کنسول PS5 در حدود ۴۴۸ گیگابایت بر ثانیه است، اما در مورد کنسول Xbox Series X، پهنای باند تمامی ظرفیت مموری مقدار ثابتی نیست. به طور دقیق‌تر پهنای باند ۱۰ گیگابایت از مموری ۵۶۰ گیگابایت بر ثانیه و پهنای باند ۶ گیگابایت دیگر ۳۳۶ گیگابایت بر ثانیه است.
به گفته کارشناسان، ۱۰ گیگابایت از مموری کنسول Xbox Series X که پهنای باند ۵۶۰ گیگابایت بر ثانیه‌ای دارد برای استفاده GPU، و ۶ گیگابایت دیگر که پهنای باند ۳۳۶ گیگابایت بر ثانیه‌ای دارد برای استفاده سیستم اختصاصی شده است. اما در کنسول PS5، تمامی ظرفیت مموری از پهنای باند ۴۴۸ گیگابایت بر ثانیه‌ای بهره‌مند می‌باشد.
مقایسه PS5 و Xbox Series X : فضای ذخیره سازی داخلی (Storage)
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کنسول‌های نسل نهمی، استفاده از درایو دیسک جامد یا به اختصار SSD برای فضای ذخیره سازی داخلی است. با این حال، کنسول‌های PS5 و Xbox Series X از فناوری‌های متفاوتی برای SSD داخلی استفاده می‌کنند. کنسول Xbox Series X دارای یک ترابایت فضای ذخیره‌سازی SSD از نوع NVME است که سرعت ورودی خروجی (I/O) آن در حالت خام ۲.۴ گیگابایت بر ثانیه و در حالت فشرده ۴.۸ گیگابایت بر ثانیه است. در مقابل، کنسول PS5 دارای ۸۲۵ گیگابایت فضای ذخیره‌سازی SSD از نوع NVME با پشتیبانی از نسل چهارم PCIe است که سرعت ورودی خروجی (I/O) آن در حالت خام ۵.۵ گیگابایت بر ثانیه و در حالت فشرده ۹ گیگابایت بر ثانیه می‌باشد.
همانطور که مستحضر هستید، سرعت SSD کنسول PS5 از لحاظ تئوری حدودا ۲ برابر سرعت SSD کنسول Xbox Series X است. در مقابل SSD کنسول Xbox Series X ظرفیت بیشتری دارد. اما با این حال، کمپانی سونی برای کمتر بودن ظرفیت SSD کنسول PS5 به راه‌حل جالبی دست پیدا کرده است. در واقع کنسول PS5 از فرمت جدیدی به نام «کراکن» برای فشرده‌سازی فایل‌ها استفاده می‌کند. این فرمت نه تنها سرعت بیشتری در دیکامپرشن ارائه می‌دهد، بلکه حجم فایل‌ها را نیز تا حد زیادی کاهش می‌دهد. به همین دلیل گاهی اوقات می‌بینیم که حجم بازی‌ها روی کنسول PS5 نسبت به بقیه پلتفرم‌ها، بین ۱۰ تا ۴۰ درصد کمتر است!
همچنین PS5 و Xbox Series X از روش‌های متفاوتی برای ارتقای میزان فضای ذخیره‌سازی استفاده می‌کنند. برای ارتقای ظرفیت SSD کنسول Xbox Series X باید از کارت‌های حافظه جانبی Seagate که به راحتی به پشت کنسول متصل می‌شوند استفاده کنید. اما در مقابل، برای ارتقای ظرفیت SSD کنسول PS5، باید از درایوهای M.2 که از نسل چهارم PCIe پشتیبانی می‌کنند و حداقل سرعتی برابر ۵.۵ گیگابایت بر ثانیه دارند استفاده کنید. در حال حاضر برندهای مختلفی از درایوهای M.2 نسل چهارم در بازار موجود است.
در این بخش می‌توانید خلاصه‌ای از مقایسه سخت‌افزار دو کنسول را ملاحظه بفرمایید.
| PS5 | Xbox Series X | |
| پردازنده مرکزی | ۸ هسته‌ای / فرکانس ۳.۵ گیگاهرتزی متغیر / مبتنی بر معماری Zen 2 / فناوری ۷ نانومتری | ۸ هسته‌ای / فرکانس ۳.۸ گیگاهرتزی ثابت / مبتنی بر معماری Zen 2 / فناوری ۷ نانومتری |
| پردازنده گرافیکی | ۳۶ واحد پردازشی / فرکانس ۲.۲۳ گیگاهرتزی / ۱۰.۳ ترافلاپ قدرت خام گرافیکی / مبتنی بر معماری RDNA 2 | ۵۲ واحد پردازشی / فرکانس ۱.۸۲ گیگاهرتزی / ۱۲.۱۵ ترافلاپ قدرت خام گرافیکی / مبتنی بر معماری RDNA 2 |
| مموری (RAM) | ۱۶ گیگابایت / ۲۵۶ بیتی / GDDR6 | ۱۶ گیگابایت / ۳۲۰ بیتی / GDDR6 |
| پهنای باند مموری | ۴۴۸ گیگابایت بر ثانیه | ۱۰ گیگابایت از مموری ۵۶۰ گیگابایت بر ثانیه – ۶ گیگابایت دیگر ۳۳۶ گیگابایت بر ثانیه |
| فضای ذخیره سازی داخلی | ۸۲۵ گیگابایت SSD شخصی‌‌سازی شده با پشتیبانی از نسل چهارم PCIe | یک ترابایت SSD از نوع NVME |
| سرعت I/O | ۵.۵ گیگابایت بر ثانیه در حالت خام و ۹ گیگابایت بر ثانیه در حالت فشرده | ۲.۴ گیگابایت بر ثانیه در حالت خام و ۴.۸ گیگابایت بر ثانیه در حالت فشرده |
| رزولوشن خروجی | 720p / 1080p / 1440p / 4K / 8K | 720p / 1080p / 1440p / 4K / 8K |
| حداکثر نرخ فریم | ۱۲۰ فریم بر ثانیه در حالت 4K و ۶۰ فریم بر ثانیه در حالت 8K | ۱۲۰ فریم بر ثانیه در حالت 4K و ۶۰ فریم بر ثانیه در حالت 8K |
| قابلیت ارتقای SSD داخلی | با استفاده از درایو M.2 | با استفاده از کارت حافظه جانبی |
| سیستم پردازش صدا | Tempest Engine 3D Audio | Custom Project Acoustics 3D Audio / Dolby Atmos / |
| اتصالات | Wi-Fi 6 / Bluetooth / پورت Ethernet / پورت HDMI 2.1 / یک پورت USB-C / سه پورت USB-A | Wi-Fi 5 / Bluetooth / پورت Ethernet / سه عدد پورت USB 3.2 / یک عدد پورت HDMI 2.1 |
| پشتیبانی از VR | دارد | ندارد |
مقایسه PS5 و Xbox Series X : عملکرد فنی در بازی‌ها
همانطور که گفتیم، در مقایسه PS5 و Xbox Series X از لحاظ قدرت خام گرافیکی و پردازشی، می‌بینیم که کنسول Xbox Series X در حدود ۱.۸ ترافلاپ قدرت بیشتری دارد. اما آیا این قدرت بیشتر به این معناست که Xbox Series X در همه بازی‌های مولتی پلتفرم عملکرد بهتری دارد؟ خیر.
قطعا کمی ساده‌انگارانه و سطحی‌نگرانه است که تصور کنیم عملکرد فنی یا پرفورمنس بازی‌ها ارتباط کاملا مستقیمی با قدرت و توان خام سیستم‌ها داشته باشند. گرچه قدرت خام یکی از مهم‌ترین فاکتورها در نحوه اجرای بازی‌هاست، اما عوامل متعدد دیگری نیز بر نرخ فریم و عملکرد نهایی بازی‌ها تاثیرگذار است. عواملی از قبیل فرکانس هسته‌ها و واحدهای پردازشی، معماری پردازنده، سیستم IO مادربرد، فریم بافرها، شیدرها و …
از آنجایی که دو کنسول از متودهای متفاوتی در شخصی سازی APU، شیوه استریم داده‌ها و سیستم IO استفاده می‌کنند و از طرف دیگر به دلیل اینکه انجین‌های مختلف بازیسازی ممکن است با برخی از این متودها سازگاری کاملی نداشته باشند (عدم بهینه‌سازی از سوی توسعه‌دهندگان و یا ایجاد گلوگاه)، در نتیجه مقایسه عملکرد فنی به شکل تئوری امکان‌پذیر نیست. بنابراین باید در عمل پرفورمنس بازی‌های اجرا شده روی دو کنسول را بررسی کنیم.
اگر کانال‌های یوتیوبی Digital Foundry و یا NX Gamer را دنبال کرده باشید، احتمالا ویدیوهای تحلیلی آن‌ها از مقایسه عملکرد فنی بازی‌ها روی کنسول‌های PS5 و Xbox Series X را تماشا کرده‌اید. با توجه به این ویدیوهای تحلیلی می‌توانیم بگوییم که اکثر بازی‌های مولتی پلتفرم عملکرد برابری روی هر دو کنسول دارند و تفاوت به خصوصی در بین آن‌ها مشاهده نخواهید کرد.
برخی از بازی‌های دیگر به دلیل قدرت بیشتر Xbox Series X و سازگاری انجین بازی با این کنسول، طبیعتا پرفورمنس بهتری نسبت به PS5 دارند. اما نکته جالب این است که کنسول PS5 نیز در مقابل قادر است برخی از بازی‌های مولتی پلتفرم را بهتر اجرا کند. بازی‌هایی مثل Assassin’s Creed Valhalla، Call of Duty: BO Cold War، Dirt 5، Ghostrunner و چندین بازی دیگر، نرخ فریم، رزولوشن و یا جلوه‌های بصری بهتری روی کنسول PS5 داشته‌اند. دلیل این موضوع نیز همانطور که گفتیم به تفاوت‌های سیستماتیک کنسول‌ها، شیوه بهینه‌سازی بازی‌ها و تطبیق‌پذیری انجین‌های بازیسازی برمی‌گردد.
در مورد حافظه ذخیره سازی SSD نیز تقریبا همین موضوع صادق است. با وجود اینکه SSD کنسول PS5 تقریبا دو برابر سرعت بیشتری نسبت به SSD کنسول Xbox Series X دارد، اما در تعدادی از بازی‌های مولتی‌پلتفرم شاهد سرعت نسبتا برابر این دو کنسول در لودینگ بازی‌ها بوده‌ایم. حتی در چندین بازی نسل هشتمی نیز کنسول Xbox Series X توانسته است سرعت لود بهتری داشته باشد. بنابراین برای بهره‌گیری کامل سازندگان تردپارتی از این SSD، شاید کمی زمان نیاز باشد تا بتوانند مثل بازی‌های فرست پارتی سونی، زمان لودینگ را به کمتر از ۳ ثانیه کاهش دهند.
مقایسه PS5 و Xbox Series X : نتیجه‌گیری
شاید کنسول‌های PS5 و Xbox Series X به لحاظ سخت‌افزاری تفاوت‌هایی روی کاغذ داشته باشند؛ مثل قدرت گرافیکی بیشتر Xbox Series X و یا سرعت بالاتر SSD کنسول PS5. اما وقتی در عمل به اجرای بازی‌های مولتی پلتفرم روی این دو کنسول نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که به غیر از مواردی جزئی، تفاوت خاصی بین عملکرد دو کنسول وجود ندارد و به احتمال قوی، این تفاوت‌های جزئی برای مخاطبین نهایی قابل شناسایی نخواهد بود.
بنابراین چه روی کنسول PS5 و چه روی کنسول Xbox Series X، بازی‌ها را با کیفیتی عالی تجربه خواهید کرد و به شما اطمینان می‌دهیم که تفاوت‌های عملکردی بین این دو کنسول را به هیچ وجه احساس نخواهید کرد. مگر اینکه بخواهید با یک ذره‌بین پیکسل‌های تلوزیونتان را یکی یکی بشمارید!
شاید بتوان گفت تنها تفاوت‌های بصری – فنی این دو کنسول در بازی‌های انحصاری خواهد بود که در سال‌های پیش رو عرضه خواهند شد. هر دو کنسول نیز وعده بازی‌های بزرگ و پر زرق و برقی را داده‌اند. باید دید در سال‌های آتی، توسعه دهندگان چگونه از پتانسیل‌های دو کنسول PS5 و Xbox Series X استفاده خواهند کرد.
امیدواریم که این مقاله برایتان مفید واقع شده باشد و توانسته باشیم در مقایسه PS5 و Xbox Series X به لحاظ سخت‌افزاری و عملکردی به شما کمک کرده باشیم. در پایان اگر سوال یا دیدگاهی در این رابطه داشته باشید، خوشحال می‌شویم در بخش کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.
