مایکروسافت در نسل جدید کنسولهای بازی، این بار با دو کنسول متفاوت وارد عرصهی رقابت با سونی و نینتندو شده است. در کنار کنسول ایکس باکس سریز ایکس که با لقب « قدرتمندترین کنسول خانگی دنیا» معرفی شد، کنسولی دیگر به نام ایکس باکس سری اس نیز وجود دارد که با قیمت وسوسه انگیز خود، به هیچ وجه نمیتوان آن را نادیده گرفت. در این مقاله قصد داریم تا با بررسی و مقایسه این دو کنسول نسل نهمی مایکروسافت، شما را هر چه بیشتر با ویژگی ها، مشخصات سخت افزاری، قیمت و … هر یک از آنها آشنا کنیم تا کار بسیار راحتتری برای خرید کنسول ایکس باکس سری ایکس یا ایکس باکس سری اس، داشته باشید. پس با ما همراه باشید.

طراحی کلی و شکل ظاهری
برخلاف سونی که کنسول نسل نهمیاش را با ظاهری نسبتاً عجیب و منحصر به فرد روانهی بازار کرد، مایکروسافت روند کاملا متفاوتی را در پیش گرفت و طراحی مینیمالیستی و سادهای را برای ایکس باکس سری ایکس انتخاب کرد. مکعب مستطیلی خوشرنگ، خوشساخت و بسیار شیک که یک کیس کامپیوتر کوچک را تداعی میکند. کیس کوچکی که با ابعاد ۳۰ در ۱۵ در ۱۵ سانتیمتر میتواند بـدون ذرهای مزاحمت درکنار یا زیر تلویزیون شما قرار بگیرد و با قدرت هرچه تمامتر به اجرای بازیها بپردازد. یک پورت USB 3.2 به همراه درایو بلوری و دکمه همگام سازی کنترلر و دکمه روشن کردن کنسول، در بخش جلویی قرار گرفتهاند. دو پورت یو اس بی دیگر بـه همراه خروجی HDMI، محل اتصال کابل برق و درگاهی برای افزایش حافظه داخلی کنسول پورتهای پشتی کنسول ایکس باکس سری ایکس را تشکیل میدهند. هر چند مایکروسافت تاکید کرده که کاربران میتوانند کنسول ایکس باکس سری ایکس را هم بهصورت افقی و هم بهصورت عمودی درکنار تلویزیون خود قرار دهند، اما تمامی شواهد نشان میدهد که از دید تیم طراحی مایکروسافت، کنسول بهتر است بهصورت عمودی قرار بگیرد. از طرفی مایکروسافت در قسمت زیرین کنسول پایهای را تعبیه کرده که از لیز خوردن کنسول روی سطوح مختلف در صورت قرار گرفتن عمودی جلوگیری میکند.
در مقابل، کنسول ایکس باکس سری اس واقعا ابعاد کوچکی دارد. ۶.۵ در ۲۷.۵ در ۱۵.۱ سانتیمتر ابعاد این کنسول است که با هر معیاری کنسولی کوچک محسوب میشود. وزن سری اس نیز یک کیلوگر و ۹۳۰ گرم است. برای مقایسه بد نیست بدانید که سری ایکس وزنی معادل ۴.۴ کیلوگرم و پلیاستیشن ۵ معادل ۴.۵ کیلوگرم دارد. در پشت کنسول هم پورت پاور، پورت شبکه، دو پورت USB 3.1 نسل اول، پورت HDMI 2.1 و محل قرار گرفتن کارت حافظهی SSD اکسترنال دیده میشود. کنسول ایکس باکس سری اس را نیز میتوانید هم بهصورت افقی و هم به صورت عمودی در مکانهای مختلف قرار دهید و تنها باید توجه داشته باشید که جلوی فن تهویهی هوای کنسول گرفته نشود. به طور کلی، طراحان مایکروسافت در طراحی سری اس، همان زبان مشترک طراحی سری ایکس را در پیش گرفتهاند: کنسولی با ظاهری بسیار شیک و ساده که به راحتی می توان آن را در کنار میز تلویزیون یا مانیتور قرار داد و از بازی کردن با آن، لذت برد.

قدرت سخت افزاری
ایکس باکس سری ایکس از ۸ هستهی Zen 2 بهعنوان پردازندهی مرکزی خود استفاده میکند؛ پردازندهای که میتواند هر ۸ هستهی خود را بـا فرکانس پایدار ۳٫۸ گیگاهرتز بهکار بگیرد. همچنین این کنسول در زمینهی پردازشهای گرافیکی، بهکمک معماری RDNA 2، پیشرفت فاحشی درمقایسه با نسل گذشته تجربه میکند. از طرفی ایکس باکس سری ایکس بهلطف حافظهی SSD پرسرعت خود برای آماده به کار شدن از حالت خاموشی کامل، تنها به ۸ ثانیه زمان نیاز دارد؛ درحالیکه این فرایند برای ایکس باکس وان ایکس، اندکی کمتر از یک دقیقه بهطول میانجامد. گذشته از سرعت Boot سریع، بارگذاری بازیها نیز بسیار سریعتر از گذشته صورت میگیرد؛ بهعنوان مثال بارگذاری بازی سنگین Red Dead Redemption 2 روی کنسول نسل نهمی مایکروسافت بهجای چندین دقیقه، به حدود ۴۰ ثانیه زمان نیاز دارد. در حال حاضر کنسول نسل نهمی ایکس باکس سری ایکس با یک ترابایت حافظهی SSD به فروش میرسد که از این مقدار حافظه، ۸۰۲ گیگابایت در دسترس کاربر برای نصب بازی قرار دارد. راهکار مایکروسافت برای ارتقا حافظه، کارتهای یک ترابایتی شرکت سیگیت است که بهصورت اختصاصی برای کنسولهای نسل نهمی ایکس باکس طراحی شدهاند و هماکنون با قیمت حدود ۲۲۰ دلار بهفروش میرسند.
در سمت دیگر با مقایسهی سختافزاری سادهای متوجه میشوید که ایکس باکس سری اس به مراتب قویتر از ایکس باکس وان اس است. حافظهی ذخیرهسازی SSD، تراشهای با معماری کاملا جدید و حافظهی گرافیکی بیشتر، بهسادگی کنسول اقتصادی نسل نهمی مایکروسافت را در جایگاه بهتری قرار میدهد. ایکس باکس سری اس قابلیت اجرای بازیها را با وضوح و نرخ بالغ بر 1440p و ۱۲۰ فریمبرثانیه دارد؛ درحالیکه کنسول وان اس بـ ازیها را با وضوح و نرخ بالغ بر Full HD و ۶۰ فریمبرثانیه اجرا میکرد؛ البته سری اس امکان آپاسکیل کردن بازیها به وضوح 4K را هم دارد. ظرفیت ۵۱۲ گیگابایتی حافظهی ذخیرهسازی ایکس باکس سری اس از وان اس کمتر است؛ اما حافظهی SSD به مراتب عملکرد سریعتری درمقایسه با HDD دارد؛ تفاوت را زمانی احساس خواهید کرد که بازیهای ایکسباکس وان را روی هر دو کنسول اجرا کنید. ایکس باکس سری اس از دیسک پشتیبانی نمیکند و تنها خرید دیجیتالی بازیها روی این کنسول در دسترس خواهد بود. مایکروسافت با حذف دیسک از روی سری اس، خرید کنسول نسل نهمی با قیمت کنسول نسل هشتمی را امکان پذیر کرده است. ازآنجاییکه ایکسباکس سری اس از هارد اکسترنال پشتیبانی میکند، میتوانید بازیهای ایکس باکس وان و بازیهای ایکس باکس ۳۶۰ را از روی هارد اکسترنال اجرا کنید و حافظهی SSD کنسول را برای اجرای بازیهای نسل جدید خالی بگذارید؛ البته از ۵۱۲ گیگابایت حافظهی SSD کنسول، ۳۶۴ گیگابایت در دسترس کاربر قرار دارد. قیمت حافظهی SSD اکسترنال کنسولهای نسل نهمی مایکروسافت هم بهدلیل ماهیت سفارشی سازی شدهشان، زیاد است، و پیشنهاد میشود از حافظهی SSD کنسول فقط برای تجربهی بازیهای نسل جدید استفاده کنید.
هر دو کنسول ایکس باکس سری اس و سری ایکس از تکنولوژی رهگیری پرتو و HDMI 2.1 پشتیبانی میکنند و برهمین اساس از قابلیتهای Variable refresh rate و Auto Low Latency Mode برخوردار هستند. ایکس باکس سری اس بهصورت خاص از شتابدهندهی سختافزاری برای صدا برخوردار است که با نام Audio Ray Tracing شناخته میشود. این فناوری زمانیکه با Ray-Tracing گرافیکی ترکیب میشود کیفیت صدای بازی را در محیطهای مختلف بهبود میبخشد تا بازیکنان در جریان بازی حس بهتری داشته باشند.
شما می توانید مشخصات سخت افزاری کامل هر دو کنسول را در قسمت پایین مشاهده کنید.

کنترلر و رابط کاربری
هر دو کنسول نسل نهمی مایکروسافت از یک نوع کنترلر مشابه برخوردار هستند که تنها تفاوتشان به رنگ آمیزی آنها مربوط میشود. هر چند جایگاه دکمهها و شکل کلی کنترلر، تفاوت چندانی با کنترلر کنسول ایکس باکس وان ندارد اما با این حال، بهبودهایی در مبحث ارگونومی و عملکرد آن اعمال شده است. تغییر در D-Pad و اضافهشدن دکمهای جدید به نام Share مهمترین تفاوت ظاهری کنترلر جدید مایکروسافت با نسل گذشته بهشمار میآید. از سوی دیگر کنترلر راحتتر در دست قرار میگیرد و در برابر عرق دست هم مقاومت بیشتری از خود، نشان میدهد. یکی از عجیبترین اتفاقات در رابطه بـا کنترلر کنسولهای جدید خانواده ایکس باکس، این است که این کنترلرها کماکان از باتریهای قلمی استفاده میکنند. هرچند که کاربران میتوانند با تهیه کیت باتری رسمی مایکروسافت، باتری قابل شارژ را در کنترلر خود قرار دهند اما هزینه کردن اضافی برای یک باتری قابل شارژ در سال 2022، کمی عجیب به نظر میرسد. هر چند مایکروسافت ادعا کرده که با هر جفت باتری قلمی گیمرها میتوانند تا ۴۰ ساعت به تجربه بازی بپردازند. یکی دیگر از ویژگیهای کنترلرهای ایکس باکس سری اس و سری ایکس این است که با کنسولهای ایکس باکس وان هم سازگاری دارند. حتی کنترلرهای ایکس باکس وان را هم میتوان روی سری اس و سری ایکس استفاده کرد. در واقع تمام لوازم جانبی ایکس باکس وان روی سری اس و سری ایکس هم کار میکنند.
از نظر طراحی رابط کاربری باید گفت که ایکس باکس سری اس و سری ایکس رابط کاربری مختص خودشان را ندارند و از همان رابط کاربری کنسول ایکس باکس وان با آخرین بهروزرسانی های انجام شده روی آن، استفاده می کنند. ازآنجاییکه ایکس باکس سری ایکس و اس، توانایی اجرای بازی کنسولهای قبلی را دارند، بازیها به شکلی دستهبندی شدهاند که متوجه شوید کدام بازیها روی سری اس یا سری ایکس بهتر اجرا میشوند. مثلا روی آیکون بازیهایی مانند Gears 5 و FIFA 21 عبارت X/S را مشاهده میکنید که نشان میدهد روی سری ایکس و سری اس بهتر اجرا میشوند. از طرفی امکان شخصیسازی کردن محیط داشبورد را هم خواهید داشت و میتوانید رنگ منوها و مدل دستهبندیها آن را تغییر دهید. به طور کلی در اینکه رابط کاربری ایکسباکس می توانست بسیار بهتر از وضع موجود طراحی شود، شکی وجود ندارد، اما همین حالا نیز امکانات بسیار زیادی را در اختیار گیمرها قرار میدهد که یکی از نقاط قوت آن بـه حساب میآید. امیدواریم که در آینده و با بهروزرسانیهای جدید، رابط کاربری بهتری را روی کنسولهای مایکروسافت مشاهده کنیم.
قابلیت های اختصاصی
هر دو کنسول ایکس باکس سری ایکس و سری اس، از قابلیت های متعددی برخوردارند که هر یک به نحوی، سبب بهبود کیفیت تجربه شما از در زمان بازی کردن می شوند. برخی از آنها کیفیت گرافیگی بازی ها را افزایش داده و برخی دیگر باعث می شوند تا به راحتی میان چند بازی مختلف، بدون اندکی معطلی جا به جا شوید.
سایهزنی متغیر (Variable Rate Shading)
یکی دیگر از قابلیتهای جذاب کنسولهای ایکسباکس سری ایکس و اس سایهزنی متغیر است که فرآیند رندر گرفتن از صحنهها را سریعتر میکند. این تکنیک، صحنههای بازی را بررسی میکند و پردازندهی گرافیکی را راهنمایی میکند که قسمتهای مهمتر را با کیفیتی بالاتر رندر کند. برای مثال قسمتهای جانبی که نیازی به جزییات چندان ندارند با کیفیت پایینتری به تصویر کشیده میشوند و قسمتهای مهمتر مانند شخصیتهای بازی با کیفیتی بالاتر به تصویر کشیده خواهند شد.

قابلیت Quick Resume
اگر کنترلر دوال سنس را نسل بعدترین ویژگی کنسول پلی استیشن ۵ بدانیم، قابلیت Quick Resume ایکس باکس سری ایکس را میتوان نسل بعدترین ویژگی این کنسول برشمرد. این قابلیت به گیمر اجازه میدهد که بدون اینکه نیاز داشته باشد بازی را ببندد، بهصورت آنی وارد بازی دیگری شود و بازی قبلی، حالت خود را حفظ خواهد کرد. بهگفته مایکروسافت، ۴ تا ۶ بازی را میتوان هم زمان در کنسول سری ایکس باز نگه داشت و بین آنها تعویض کرد. تعویضی که درنهایت ۱۰ ثانیه طول میکشد و گیمر میتواند با سرعت بسیار زیادی بین بازیهای خود سوییچ کند. این قابلیت، حتی زمانیکه کنسول را خاموش کنید و از برق نیز بکشید، میتواند حالت فعلی بازیهای شما را در خود حفظ کند.
Smart Delivery
بعضی از بازیهای فعلی، برای هر دو نسل هشتم و نهم کنسولهای ایکسباکس وجود دارند.ویژگی Smart Delivery به کاربران اجازه میدهد تنها بـا یکبار خریداری کردن بازیها، آنها را روی هر دو نسل آخر ایکسباکس اجرا کنند. برای مثال میتوان با خرید دیسک بازی سایبرپانک ۲۰۷۷، دیسک را روی کنسولهای ایکسباکس سری ایکس و اس و همچنین ایکسباکس وان اجرا کرد و نیازی به داشتن نسخههای جداگانه برای هر نسل از کنسولها نیست.

Auto HDR
کنسولهای ایکسباکس سری ایکس و اس میتوانند بازیهایی که از تکنولوژی HDR برای بهبود رنگهای تصاویر خود استفاده نمیکنند را، با این تکنولوژی به نحو بسیار زیباتری اجرا کنند. نکتهی قابل توجه اینکه برای اعمال قابلیت Auto HDR نیازی به دخالت توسعهدهندگان بازی نیست و حتی میتوان از این قابلیت برای بازیهای نسلهای قبلی نیز استفاده کرد.
FPS Boost
قابلیت FPS Boost به بازیهای قابل دسترس از طریق Backward Compatibility روی کنسولهای جدید ایکس باکس، اجازه میدهد با فریم ریت بالاتری اجرا شوند. یعنی به لطف این قابلیت، بازیهای Xbox One که در گذشته، فقط با نرخ 30 فریم بر ثانیه قابل اجرا بودند، حالا با نرخ 60 فریم یا حتی 120 فریم بر ثانیه روی کنسول های Xbox Series X/S اجرا میشوند. در حال حاضر، تقریباً 100 عنوان بازی وجود دارد که از این قابلیت پشتیبانی میکنند و شما میتوانید لیست کامل این بازی ها را، در سایت رسمی Xbox مشاهده نمایید.

قیمت
مشخص است که کنسول پرچمدار مایکروسافت در نسل نهم یعنی ایکس باکس سری ایکس، با توجه به دارا بودن سخت افزاری قدرتمندتر، قیمتی بیشتر از کنسول ایکس باکس سری اس خواهد داشت. در حالی که ایکس باکس سری اس با قیمت وسوسه انگیز و اقتصادی 299 دلار عرضه شده، کنسول ایکس باکس سری ایکس برچسب قیمتی 499 دلاری (برابر با قیمت کنسول پلی استیشن 5 استاندارد) را روی خود میبیند.
نظر نهایی؛ ایکس باکس سری ایکس یا ایکس باکس سری اس؟
مایکروسافت با کنسولهای جدیدش دو گزینه مختلف را پیشروی کاربر قرار میدهد. ایکس باکس سری ایکس برای افرادی که میخواهند بازیها را با وضوح 4K و نهایت کیفیت بازی کنند و ایکس باکس سری اس برای کسانی که میخواهند بدون هزینهی زیاد، بازیهای نسل جدید را با وضوح Full HD یا 1440p تجربه کنند. پس ایکس باکس سری اس و ایکس باکس سری ایکس دو بازار متفاوت را هدف گرفتهاند. بازیکنان حرفهای که برای بازی کردن هزینه میکنند و قطعا تلویزیون 4K با نرخ فریم ۱۲۰ هرتز دارند به سمت ایکس باکس سری ایکس میروند و افرادی که تلویزیون 4K ندارند و نمیخواهند پول زیادی هزینه کنند، ایکس باکس سری اس را برمیگزینند.
از طرفی کنسول سری اس، دستگاهی کاملا نسل نهمی است که در حال حاضر تقریبا میتوان آن را با پرداخت هزینه یک کنسول نسل هشتمی تهیه کرد. سرویس گیمپس، عملکرد بی سر و صدا و بسیار سریع، ظاهر زیبا و کوچک، معماری سختافزاری کاملا نسل نهمی و قیمتی به مراتب کمتر نسبت به سری ایکس، پیشنهاد این کنسول را به کسانی نمایشگر با رزولوشن 4K ندارند یا قصد ندارند که حافظه داخلی خود را با انواع و اقسام بازیهای AAA پر کنند، بسیار راحت میکند. از طرف دیگر، اگر میخواهید هر چه سریعتر وارد نسل نهم شوید اما نمیخواهید که هزینه بسیار زیادی را پرداخت کنید، سری اس شاید تنها انتخاب شما باشد. حتی میتوان از این کنسول به عنوان کنسول دوم استفاده کرد و بازیهای انحصاری مایکروسافت را که در نسل هشت از دست دادهاید، به راحتی روی آن تجربه کنید. سری اس به همراه یک اشتراک گیمپس، سریعترین و ارزانترین راه برای ورود به نسل نهم بازیهای ویدیویی است.